Các Mẹo Khắc Phục Lỗi Phát Âm Bật Trong Tiếng Đức

Dù luyện tập chăm chỉ nhưng khả năng phát âm tiếng Đức vẫn không cải thiện. Bạn có thể đã mắc lỗi phát âm bật mà không hay biết. Vậy âm bật là gì và làm sao để cải thiện? Trong bài viết sau đây, HALLO sẽ cùng bạn tìm hiểu về vấn đề này nhé!

Phát âm bật hơi (aspiration) là hiện tượng bạn thổi nhẹ một luồng khí ra khi phát âm một số phụ âm vô thanh giống như thổi hơi lên tay. Tiếng Đức nổi tiếng với cách phát âm mạnh và dứt khoát, đặc biệt là các phụ âm đầu như [p], [t], [k] hoặc [b], [d], [g]. Tuy nhiên, người Việt lại thường có xu hướng phát âm nuốt hơi, dẫn đến việc thiếu bật hơi hoặc bật hơi sai chỗ. Ví dụ, âm [p] trong „Pferd“ (con ngựa) khác với âm [b] trong „Ball“ (quả bóng). Khi phát âm [p], bạn sẽ thấy hơi bật mạnh ra, trong khi [b] thì không.

Tương tự:

+ „Tasche“ [ˈtaʃə] → bật hơi rõ ở âm t

+ „Karte“ [ˈkaʁtə] → bật hơi mạnh ở k

+ „Buch“, „Dose“, „Gabel“ → không bật hơi, vì là âm hữu thanh [b], [d], [g]

Người Việt thường không phân biệt rõ hai nhóm âm này, vì trong tiếng Việt, các âm b/p, d/t, g/k đều ít khác biệt về hơi. Nếu bạn phát âm „Packen“ [ˈpakn̩] mà không bật hơi, người nghe có thể hiểu thành „Backen“ (má).

Khác biệt ngữ âm giữa hai ngôn ngữ

Trong tiếng Việt, các âm p, t, k ở đầu từ hầu như không bật hơi rõ ràng. Thậm chí trong một số phương ngữ, p và b gần như giống nhau. Vì vậy, khi chuyển sang tiếng Đức, nhiều người học thường không cảm nhận được sự khác biệt.

Thói quen tắt âm khi nói

Tiếng Việt là ngôn ngữ đơn âm tiết, hơi nói ngắn và gọn. Trong khi đó, tiếng Đức có xu hướng phát âm mạnh, dài và nhấn rõ từng âm tiết, khiến người Việt dễ thiếu hơi hoặc cố gắng nói nhanh mà quên bật hơi.

Thiếu luyện nghe chuẩn xác

Khi nghe người Đức nói, nhiều bạn chỉ chú ý nghĩa từ vựng mà không để ý cách hơi thoát ra ở các phụ âm đầu. Điều này khiến việc bạnnghe đúng nhưng phát âm vẫn sai.

Mẹo 1: Luyện bật hơi bằng tay và giấy

– Cầm một tờ giấy mỏng (hoặc đặt bàn tay trước miệng).

– Phát âm từng cặp âm sau: p – b, t – d, k – g.

– Khi phát âm âm vô thanh (p, t, k), giấy hoặc bàn tay phải cảm nhận được luồng hơi mạnh thổi ra.

– Khi phát âm âm hữu thanh (b, d, g), giấy không nên lay động.

Lặp lại 10-15 lần mỗi cặp âm, sau đó chèn chúng vào từ:

+ Pferd – Pferde – packen – Pause

+ Tasche – Tier – tun – Theater

+ Karte – Kaffee – kommen – König

Bài tập này giúp bạn cảm nhận luồng hơi rõ ràng và tạo phản xạ bật hơi tự nhiên khi nói.

Mẹo 2: Bắt chước giọng bản ngữ qua “shadowing method”

Đây là phương pháp lặp lại theo những câu nói của người bản xứ để luyện phản xạ và luyện khả năng phát âm được nhiều người học ngoại ngữ áp dụng.

Cách thực hiện:

– Chọn một video hoặc podcast tiếng Đức có giọng bản ngữ chuẩn từ DW Deutsch Lernen hay Easy German,…

– Nghe 1 câu → nhấn nút pause → bắt chước lại thật chính xác.

– Lặp lại, nhưng lần này nói cùng lúc với người nói trong bản ghi.

Khi luyện tập, hãy tập trung vào hơi thở và âm bật ở đầu từ. Bạn sẽ cảm nhận cách người Đức dùng các cơ quan để tạo luồng khí, đây là kỹ năng quan trọng để có thể cải thiện phát âm tốt hơn. Ngoài ra, nên chọn các đoạn có nhiều âm p, t, k như bài hát „Peter packt die Koffer“ hoặc các video dạy phát âm từ Deutsch mit Marija sử dụng phương pháp này.

Ở giai đoạn đầu luyện phát âm nguyên âm bật hơi, bạn có thể mắc một số lỗi phổ biến. Đầu tiên phải nhắc đến việc bật hơi quá mạnh, khiến âm nghe như xì hơi. Phát âm đúng là bật nhẹ, dứt khoát, không phải thổi như thổi nến. Hoặc ngậm miệng quá chặt sẽ khiến hơi không thoát được, làm âm bị đục, nên hãy giữ môi mềm và linh hoạt. Một lỗi mà nhiều người ít để ý nhưng sẽ khiến phát âm của bạn chậm tiến bộ chính là không phân biệt giữa phát âm nguyên âm dài và nguyên âm ngắn. Chẳng hạn khi bạn phát âm “Pferd” thành “Pfet” hoặc “Kart” thay vì “Karte”, người nghe có thể sẽ không hiểu bạn nói gì. Ngoài ra việc không thường xuyên kiểm tra lại cách phát âm của bạn cũng khiến bạn khó tiến bộ. Khi luyện tập hãy ghi âm lại và so sánh với người bản xứ để có thể tự sửa tốt hơn.

Phát âm bật hơi nghe có vẻ là một chi tiết nhỏ, nhưng thực tế lại tác động rất lớn đến khả năng giao tiếp và sự tự tin khi nói tiếng Đức. Nhưng bạn hoàn toàn có thể cải thiện từ việc đơn giản như lấy hơi và phát âm chậm hơn. Sau một vài tuần, bạn sẽ cảm thấy âm bật hơi trở nên tự nhiên, giọng nói tiếng Đức rõ, mạnh và chuẩn hơn hẳn. Đừng quên theo dõi HALLO để có thêm những mẹo cải thiện phát âm hữu ích tiếp theo!